Xi Jinping'den Afrika liderlerine mesaj: 'Çin'i seçin'

Çin Devlet Başkanı Xi Jinping bu hafta Pekin'de 50'den fazla Afrika ülkesinden gelen delegeleri ağırladı. Batılı Çin uzmanları, toplantının amacının Çin'in Afrika'daki etkisini artırmak olduğunu belirtiyor. Uzmanlara göre, toplantıdaki ana hedef, Çin'in kıtanın başlıca dış ortağı olduğunu şüpheye yer bırakmayacak şekilde kanıtlamak.

Çin lideri, Perşembe günü Büyük Halk Salonu'nda onlarca Afrikalı lider ve BM Genel Sekreteri'nin de katıldığı bir törende Çin ile Afrika ülkeleri arasındaki bağları 'ortak bir geleceğe sahip her türlü koşulda kullanılabilen bir ittifak' seviyesine yükseltme sözü verdi. Pekin, zaman zaman kullandığı bu ifadeyi en sadık diplomatik müttefiklerine saklı tutuyor.

Ayrıca Jinping, Afrika'ya önümüzdeki üç yıl içinde yerine getirilecek bir dizi vaatte bulundu. Vaatler şu şekilde sıralandı: 50 milyar dolardan fazla mali destek; bir milyon iş yaratılması; on milyonlarca dolarlık gıda ve askeri yardım - ve Afrika ile sanayi, tarım, altyapı, ticaret ve yatırım alanlarında iş birliğini derinleştirmek.

Güney Afrika Devlet Başkanı Cyril Ramaphosa, Kenya Devlet Başkanı William Ruto ve Nijerya Devlet Başkanı Bola Tinubu gibi liderler, Pekin'in son yılların en büyük diplomatik buluşması olarak nitelendirdiği üç günlük forum için bu hafta Çin'in başkentinde bir araya geldi.

Xi'nin Afrika hükümetleri için düzenlediği forum, Çin'in Afrika'nın kalkınması için daha önce serbestçe akan fonlarını dizginlemeye başladığı bir dönemde geldi. ABD'li haber kuruluşu CNN'e göre Çin, kendi ekonomik yavaşlaması ve Afrika'ya verdiği kredilerin ülkeleri sürdürülemez borç yükü altına sokmasına dair eleştirilere maruz kalıyor.

Son dönemde ABD gibi diğer güçler ise, Çin'in siyasi nüfuzunu kırmak ve yeşil enerji geçişini desteklemede kritik öneme sahip kaynaklara erişimi güvence altına almak için kaynak zengini Afrika kıtasıyla bağlarını güçlendirmek adına çabalarını artırıyordu.

Çin lideri, adı belirtilmeyen ülkelerde 30 altyapı bağlantı projesini destekleme taahhüdünde bulunduğunu ve 'kara-deniz bağlantıları ağı' için hedefler koyduğunu duyurdu. Çin Devlet Başkanı ayrıca Çin'in, Afrika pazarını güneş panelleri ve elektrikli araçlar gibi yeşil teknolojiler için bir varış noktası haline getirme yönündeki hamlesinin bir parçası olarak görülen 30 yeni temiz enerji projesi başlatacağını söyledi; bu teknolojiler şu anda ABD ve Avrupa'da ciddi gümrük vergileriyle karşı karşıya.

Bu hafta ikili görüşmelerde yapılan anlaşmalar altyapıyı da içeriyordu. Çin, Zambiya ve Tanzanya, Çarşamba günü mevcut Tanzanya-Zambiya Demiryolu hattını 'canlandırmak' için bir mutabakat imzaladılar. Nijerya ile Çin, ortak bir bildiri yayınlayarak Batı Afrika ülkesinin 'ulaşım, limanlar ve serbest ticaret bölgelerinin' geliştirilmesine atıfta bulundu.