Fenomene değil hekime güvenin
İskelet sistemindeki ağrılar herkesin karşı karşıya kaldığı sorunlar arasında. Sağlık alanında yetkinliği olmayan pek çok kişi bu alanda tavsiyelerde bulunuyor. Uzmanlar 'Basit gibi görünen bu durum sağlık sorunlarına neden olur' diyor.
BirGün'ün haberine göre, Dünya Sağlık Örgütü’nün (DSÖ) verilerine göre, insanların yaşam kalitesini en fazla etkileyen hastalıkların başında kas-iskelet sistemi hastalıkları geliyor.
Hepimiz hayatımızın bir bölümünde bel ağrısı, boyun ağrısı, kol ağrısı ya da bacak ağrısı çekiyoruz. Bu şikâyetlerin çok büyük bölümü aslında vücudumuzu yanlış kullanmamızla ve yeterince hareket etmememizle ilişkili. Ancak romatizma ve kanser gibi çok ciddi hastalıklar da bu şikâyetlere neden olabilir.
Günümüzde sosyal medyadaki bilgi kirliliği ve uzman olmayan kişilerin önerileri nedeniyle gerçek tedaviler aksayabiliyor, bazen geri dönüşü mümkün olmayan hasarlara bile yol açabiliyor. Türkiye Fiziksel Tıp ve Rehabilitasyon Derneği İkinci Başkanı Prof. Dr. Demirhan Dıraçoğlu ‘‘Ağrıya neden olan hastalığın çok iyi teşhis edilmesi, tedavinin de buna göre planlanması gereklidir’’ uyarısında bulunuyor.
ÖLÜMCÜL OLABİLİR
Fiziksel tıp ve rehabilitasyon uzman sayısı ülkemizde 4 bine yakın. Ancak ne yazık ki yeteri kadar bilinmiyor. Ağrıya neden olan hastalığın iyi teşhis edilmesi, tedavinin de buna göre planlanması önemli. Son dönemde sosyal medyada hekim olmayan ya da sağlık alanında yetkinliği olmayan pek çok kişi sağlık tavsiyelerinde bulunuyor. Binlerce takipçisi olan bu hesaplar yalan, yanlış yöntemleri tanıtıyor, bu durum halk sağlığını riske atıyor. Dıraçoğlu, ‘‘Sağlığımızı korumak için kas-iskelet sistemi sorunlarında ve her türlü rehabilitasyon uygulamasında fiziksel tıp ve rehabilitasyon uzman doktorunun görüşü alınmalı. Türkiye fiziksel tıp ve rehabilitasyonda Avrupa’nın en iyi ilk 3 ülkesi arasında yer alıyor. Ama bakıyoruz bu alanla ilgili influenzerlerden tutun herkes bir şeyler söylüyor. Bir şey tavsiye etmeden önce hekimlerin değerlendirmesi lazım. En basit önereceğiniz bir şeyin bile zarar vereceği durumlar olabilir. Mesela bir romatizma hastayı koyarsanız eğer tanıyı koyamazsınız romatizması alevlenir, mahvolur. Ya da bir elektrik tedavisi yanlış bir şey yaparsanız çok kötü sonuçlar doğurabilir. Sinir harabiyetine neden olabilir. Mesela gebe hastada kullanırsanız doğumu başlatabilir. Herkes yapamaz, uzmanlık gerektiren bir durum’’ diyor.
Vücudun çeşitli yerlerinde sık görülebilen ağrıların altında çok farklı hastalıkların yatabileceği uyarısında bulunan Dıraçoğlu, şöyle devam ediyor:
‘‘Ağrıya neden olan hastalığın çok iyi teşhis edilmesi, tedavinin de buna göre planlanması gerekir. Fiziksel tıp ve rehabilitasyon uzmanı, ilaç ve ameliyat dışındaki tedavileri de kapsar. Sıcak, soğuk, elektrik tedavileri, egzersizler, yaşam tarzı değişiklikleri gibi. Bir hastanın omuz ağrısı, basit bir kas ağrısı olabilir. Ancak bu kemikteki sarkom tümörüne de işaret olabilir. Yanlış bir şeyde hasta yaşamını yitirebilir. Ya da bir romatizmal hastalık, bir enfeksiyon olabilir. Bu durum aynı şekilde rehabilitasyon kısmında da önemli. Fizik tedavi ve rehabilitasyon uzmanları bir hastalıktan sonra aslında normal yaşama dönmesini sağlamaya çalışan uzmanlardır. Mesela bir inme geçirdiniz. Vücudunuzun yarısında felç oldu. Akut tedaviyi nörolog yapar, ardından belli bir süre sonra hastayı fizik tedavi ve rehabilitasyon uzmanına teslim eder. Benzer şekilde kırıklardan ya da kireçlenmelerden sonra, ya da by-pass ameliyatından sonra da geçerli. Biz tedavide çok farklı yöntemleri kullanıyoruz ve bunları da en doğru şekilde yapmaya çalışıyoruz.’’
***
Hareketsizlik önemli sorun
Toplumda en çok karşılaştıkları hastalıkların başında ise hareketsizliğe bağlı hastalıklar geldiğini anımsatan Dıraçoğlu, şöyle devam ediyor: ‘‘Her derdin altında hareketsizlik vardır. Hareketsiz kalınca bütün sistem etkileniyor. Kalbin atımı bile bozuluyor. Akciğerin kapasitesi düşüyor. Karaciğer, böbrek fonksiyonları olumsuz etkileniyor. Bağışıklık sistemi aşağıya çekiliyor, daha sık hasta olunuyor. Daha çok depresyona giriliyor. Hareket bu kadar önemli! Kendimizi hareketlendirebilsek bedensel ve ruhsal birçok sorunu aşağılara çekme şansımız var. Tabii ki bunu planlayacak kişi yine uzman doktor olmalı. Örneğin kalp hastalığı varsa, özellikle belli bir yaştan sonra bir şey yapayım derken kalp krizi geçirebilirsiniz.’’